Do urzędu miasta w ostatnim czasie wpłynęła petycja w sprawie przebudowy ul. Żeromskiego. Odnosząc się do zawartych w niej postulatów, warto zwrócić uwagę na przesłanki, jakimi miasto kieruje się, wprowadzając zmiany w centrum Radomska.
Ścisłe centrum miasta Radomska to ulice: Pl. 3 Maja, Reymonta, Żeromskiego oraz fragmenty ulic Piłsudskiego i Warszyca oraz Al. Jana Pawła II. Zamierzeniem miasta jest, aby ulice Piłsudskiego, Pl. 3 Maja oraz fragment ulicy Reymonta wraz ze skwerem stanowiły obszar o zminimalizowanym ruchu pojazdów mechanicznych, dający możliwość swobodnego, nieograniczonego przemieszczania się mieszkańców po wspólnej przestrzeni. W tym celu ulice w tym obszarze zostaną zwężone do 4 m i zostanie na nich utrzymany ruch jednokierunkowy. Nawierzchnie ulic i chodników wykonane zostaną z granitu.
Jednym z celów zmian w centrum jest przywrócenie miasta pieszym. Chodzi o to, aby chodniki były do ich dyspozycji, a nie stanowiły przyuliczne parkingi uniemożliwiające swobodne przejście, jak to ma miejsce obecnie na ulicy Reymonta.
Władze miasta zdają sobie sprawę z potrzeb osób poruszających się samochodami a korzystających z usług sklepów zlokalizowanych przy ulicach. W tym celu miasto pozyskało grunt i przystąpiło do realizacji parkingu pomiędzy ulicami Reymonta i Al. Jana Pawła II. Nie jest to jednak zwykły parking. Zadbano, aby został on wkomponowany w liczną zieleń, która została tam zaprojektowana i stanowił jedynie jej dodatek. Oprócz licznych rabat i drzew zostanie tam utworzony m.in. pierwszy w Radomsku ogród deszczowy, mający duży wpływ na retencjonowanie wód opadowych w tym rejonie.
Wracając do planowanych zmian na ulicach. Aby możliwe było uspokojenie ruchu na wspomnianych wyżej ulicach, konieczna była zmiana organizacji ruchu na ulicy Żeromskiego. To właśnie ta ulica wraz z niewyremontowaną dotychczas ulicą Reymonta powinna przejąć główny ruch samochodowy przez centrum miasta, w tym również przejazdy komunikacji miejskiej. Wprowadzenie ruchu dwukierunkowego na ulicy Żeromskiego, z możliwością bezpośredniego wjazdu w ul. Brzeźnicką i Piłsudskiego w kierunku centrum znacznie ułatwi poruszanie się po mieście. Zmiany czekają również Al. Jana Pawła II, gdzie miasto planuje wprowadzenie ruchu dwukierunkowego na nitce wschodniej i utworzenie przestrzeni typu „woonerf” na nitce zachodniej.
Już w roku 2023 planowana jest przebudowa ulicy Reymonta od ulicy Żeromskiego do tzw. mostka pod torami wraz z przebudową skrzyżowania z ulicą Warszyca.
W piśmie poruszona została także bardzo istotna kwestia zanieczyszczenia powietrza, którego przyczyną są przestarzałe źródła ciepła, w tym również te zlokalizowane w centrum miasta. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, odpowiedzialne za rozwój sieci ciepłowniczej w Radomsku, rozważając rozbudowę sieci ciepłowniczej musi wziąć pod uwagę nie tylko społeczny odbiór inwestycji, ale przede wszystkim możliwości techniczne jej realizacji. Z informacji uzyskanych od Spółki wynika, że w celu wybudowania cieci ciepłowniczej w ul. Żeromskiego należy rozpocząć jej budowę już od skrzyżowania ul. Piłsudskiego z ul. Targową, gdyż tam zlokalizowana jest sieć mogąca zabezpieczyć odpowiednią moc zasilania. Koszt budowy takiej sieci wyniósłby ok. 1 300 000,00 zł. Od tej sieci możliwe byłoby wykonanie przyłączy do poszczególnych nieruchomości, co stanowiłoby łączny koszt ok. 300 000,00 zł. Powyższe szacunki dają całkowitą kwotę inwestycji na poziomie ok. 1 600 000,00 zł. Właściciel nieruchomości musi dodatkowo ponieść koszy z tytułu opłaty przyłączeniowej średnio 4 tys. zł. oraz wykonania węzła ciepłowniczego gdzie koszt dla budynku jednorodzinnego stanowi ok. 10 tys. zł., a dla wielorodzinnego/kamienicy ok. 35 tys. zł.
Zwrócić uwagę należy na jeszcze jeden aspekt, istotny z punktu widzenia najemcy lokali zlokalizowanych w budynkach wielorodzinnych. W przypadku ogrzewania gazowego każdy z najemców posiada własny indywidualny licznik, wg którego jest rozliczany bezpośrednio przez dostawcę gazu. W przypadku przyłącza ciepłowniczego to właściciel rozlicza się z dostawcą, a następnie wewnętrznie z poszczególnymi najemcami. Z doświadczenia wiem, że przez właścicieli najchętniej wybierana jest taka forma dostaw mediów (prąd, woda, gaz), która eliminuje ich jako pośredników, a zarazem tych, którzy zakładają środki finansowe za najemców. Należy mieć na uwadze, że w ul. Żeromskiego jedynie 5 posesji z 20 nie posiada przyłącza gazowego.
Mając na względzie, że koszty ogrzewania gazowego, czy też ogrzewania z ciepłowni miejskiej, to są one porównywalne, a wzrost cen za paliwo rośnie, zarówno w przypadku gazu jak i węgla. Ponadto dużym składnikiem cenotwórczym ceny 1 kJ energii cieplnej są tzw. emisje CO2. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż w przypadku zużycia gazu dla celów mieszkaniowych emisje CO2 nie mają wpływu na cenę paliwa, natomiast, z uwagi na moc całej ciepłowni, jest ona nimi obarczona bez względu, kto jest ostatecznym odbiorcą ciepła.
Odnosząc się do postulatu wprowadzania rabat kwiatowych w pasy drogowe, to w zamian za zbyt szerokie chodniki zostały zaprojektowane rabaty kwiatowe na całej długości ulicy Żeromskiego, na wyspie rozdzielającej pasy ruchu jezdni oraz wzdłuż ulicy Piłsudskiego, na fragmencie który jest objęty dokumentacją. Będą one stanowiły kontynuację wykonanych już rabat na ulicy Piłsudskiego wzdłuż Parku Świętojańskiego oraz na rondzie Niepodległej. Niestety zmiany w infrastrukturze drogowej często niosą za sobą konieczność usunięcia drzew. W przypadku ul. Żeromskiego wsłuchując się w głos mieszkańców, miasto dokonało zmian w dokumentacji projektowej. Poprzez zwężenie jezdni udało się pozostawić rosnącą w chwili obecnej zbyt blisko krawędzi jezdni, topolę. Konieczne jest jednak usunięcie jarzębin rosnących na skwerze Żołnierzy Wyklętych, gdyż z uwagi na bliskie sąsiedztwo okazałego kasztanowca, nie są one w stanie rozwijać się. Natomiast pozostałe drzewa rosnące na skwerze w tym wspomniany kasztanowiec, wierzba czy wiśnia zostały wkomponowane w nowe elementy pasa drogowego. Rosnące wzdłuż jezdni 4 klony kuliste, z uwagi na wprowadzenie zatoki autobusowej, muszą zostać przesadzone. Całość uzupełnią nowe nasadzenia, nie tylko w postaci wspomnianych wyżej krzewów ozdobnych, ale również drzew. Po stronie rosnącej topoli zasadzony zostanie szpaler klonów, a po przeciwnej stronie wiśni piłkowanej, który wiosną przepięknie ozdobi ulicę.
Z uwagi na szerokość pasa drogowego, którego bez wyburzeń nie da się poszerzyć, oraz zaprojektowane rabaty, nie ma możliwości zlokalizowania miejsc postojowych w pasie drogi. Mając tego świadomość w zamian miasto wykonuje wspomniany wyżej parking, a bezpośrednie jego połączenie dwoma niezależnymi dojściami z ulicą Reymonta na pewno ułatwi dotarcie do ciągów sklepów. Warunkowo, będzie można parkować na zatoczkach autobusowych. Docelowy ruch autobusowy będzie wprowadzony dopiero po zakończeniu przebudowy Placu 3-go Maja. Tymczasem przebudowana zostanie ul. Piłsudskiego na odcinku od ronda do Placu 3-go Maja. Jezdnia zwężona będzie do jednego pasa, a na uzyskanej w ten sposób przestrzeni będzie można parkować prostopadle do jezdni.
W petycji poruszana jest także kwestia wyboru kształtu lamp. W tym miejscu warto przybliżyć historię takiego, a nie innego wyboru lamp oświetlenia ulicznego. W latach 2014-2017 powstawał w mieście Gminny, a potem Lokalny Program Rewitalizacji dla miasta Radomska. W ramach prowadzonych wówczas rozmaitych czynności opracowane zostały Programy Funkcjonalno Użytkowe (koncepcje/propozycje) dla poszczególnych przestrzeni centrum miasta. W ramach tych opracowań zaproponowane zostały wizualizacje i przedstawione propozycje wyglądu małej architektury, w tym również lamp. Zaproponowane wówczas, przez architektów opracowujących dokumentację, elementy miały charakter nowoczesny. Dokumentacja ta była elementem uzgadnianym, pokazywanym również mieszkańcom miasta. Opracowania te były wytyczną do prowadzonych prac projektowych dla ulicy Reymonta. Opierając się na tej przesłance w dokumentacji przebudowy ulicy Reymonta zostały umieszczone lampy, kosze, ławki o nowoczesnej formie. Warto wspomnieć, że zarówno dokumentacja przebudowy ulicy Reymonta jak i ulicy Żeromskiego była opiniowana przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który nie kwestionował tego wyboru. Problem ten nie był również podnoszony podczas szeroko zakrojonych konsultacji społecznych na etapie opracowywania dokumentacji przebudowy ulicy Reymonta. Z uwagi na fakt, iż zmiany wprowadzone podczas przebudowy pierwszej ulicy będą konsekwentnie kontynuowane podczas kolejnych prac, konsultacje te były bardzo ważne. Ze względu na to, zarówno w przypadku przebudowy ulicy Żeromskiego, jak i w przypadku zadania realizowanego obecnie przez miasto, polegającego na wymianie oświetlenia ulicznego na wybranych ulicach, a dofinansowanego środkami zewnętrznymi, zastosowane zostały latarnie o nowoczesnej formie. W związku z tym, nie jest zasadne dokonywania zmian w tym zakresie. Należy zauważyć, że nie jest odosobnionym przypadkiem łączenie w architekturze stylów w tym dawnych z nowoczesnym.