Patronka miasta

Patronka Miasta

Jadwiga Andegaweńska (ur. ok.1374r. - zm.17 lipca 1399 r.) - najmłodsza córka Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki.
Od dzieciństwa przygotowywana była do pełnienia roli króla i otrzymała staranne wykształcenie, posiadała umiejętność czytania, znała języki obce, charakteryzowała się zamiłowaniem do lektury, muzyki, sztuki i nauki.

Jadwiga Andegaweńska, patronka miasta Radomsko Po śmierci króla Ludwika Węgierskiego możnowładztwo polskie zebrało się dwukrotnie w 1382r. i 1384 r. w Radomsku na zjeździe podczas którego podejmowano ważne decyzje związane z przyszłością kraju i obsadzeniem tronu. Wówczas to dokonano wskazania i wyboru na tron Polski najmłodszej córki Ludwika, Jadwigi.

16 października 1384 r. w Krakowie Jadwiga została koronowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzantę na króla Polski.
18 lutego 1386 r. Jadwiga zawarła związek małżeński z Wielkim Księciem Litwy Władysławem Jagiełłą wypełniając tym samym warunki zawartej 14 sierpnia 1385 r. unii personalnej polsko – litewskiej w Krewie.

Wiosną 1387r. stanęła na czele wyprawy rycerstwa polskiego na Ruś Halicko-Włodzimierską celem jej ponownego przyłączenia do Polski. Odzyskanie tego terytorium nie tylko wzmocniło pozycję Polski, ale zarazem doprowadziło do jej zbliżenia z Mołdawią i Wołoszczyzną.

W 1397 r. Jadwiga brała udział w Inowrocławiu w spotkaniu przedstawicieli Polski z delegacją Krzyżaków na czele z wielkim mistrzem krzyżackim Konradem von Jungingenem w sprawie zwrotu do Korony ziemi dobrzyńskiej.

Na swoim dworze Jadwiga skupiła elitę intelektualną Polski. Zleciła pierwsze w historii tłumaczenie Księgi Psalmów na język polski (Psałterz floriański).

Zajmowała się działalnością charytatywną. Fundowała wiele nowych kościołów oraz uposażała już istniejące klasztory. Opiekowała się szpitalami miejskimi i klasztornymi. Założyła w 1397 r. bursę dla polskich i litewskich żaków przy Uniwersytecie Karola w Pradze. W tym samym roku uzyskała zgodę papieża na utworzenie fakultetu teologii na Akademii Krakowskiej.

22 czerwca 1399 roku urodziła córkę Elżbietę Bonifację, która zmarła 13 lipca 1399 roku.
Sama Jadwiga zmarła cztery dni później prawdopodobnie na gorączkę połogową. W testamencie zapisała swój majątek Akademii Krakowskiej. Kiedy w latach 80. XX wieku otworzono jej grobowiec, znajdujący się w Katedrze Wawelskiej, stwierdzono, że istotnie klejnoty grobowe wykonane były ze skóry i drewna.

Cechy osobowości Świętej Jadwigi Króla, Jej zalety jako władczyni, opiekunki ubogich, fundatorki świątyń i uczelni, żony, matki oraz związek dziejów Radomska z Jej osobą zadecydowały, że władze samorządowe miasta, duchowieństwo oraz wierni w roku 1998 (decyzja podjęta podczas XXXVIII Sesji Rady Miasta w Radomsku w dniu 29 kwietnia 1998r.) zwróciły się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o ogłoszenie Świętej Jadwigi Królowej Patronką Radomska.

18 grudnia 1999 roku Kongregacja Kultu Bożego i Sakramentów, na mocy pełnomocnictw, udzielonych przez Papieża Jana Pawła II przychyliła się do złożonej prośby i zatwierdziła Świętą Jadwigę Królową jako Patronkę u Boga miasta Radomsko.

12 listopada 2000 roku podczas XXI Uroczystej Sesji Rady Miejskiej w Radomsku ogłoszono Jadwigę patronką miasta Radomska. Wydarzenie to upamiętnia tablica z wizerunkiem królowej umieszczona na ścianie budynku Muzeum Regionalnego w Radomsku.

16 października 2008r. na Placu 3 Maja odsłonięty został pomnik Jadwigi – patronki miasta. Na cokole umieszczona została stojąca postać Jadwigi w koronie na głowie oraz z atrybutami władzy królewskiej - berłem i jabłkiem.

Radomszczanie w szczególny sposób czczą postać patronki. Każdego roku na początku czerwca odbywa się ulicami miasta Procesja Jadwiżańska z relikwiami Św. Królowej Jadwigi. Wyrusza ona z kolegiaty św. Lamberta , a następnie zatrzymuje się przy trzech stacjach: pierwsza stacja „Święta Jadwiga Królowa, wzór sprawiedliwej władzy” zlokalizowana jest przy Urzędzie Miasta, druga „Święta Jadwiga, krzewicielka oświaty i kultury” – przy I Liceum Ogólnokształcącym, a trzecia – „Święta Jadwiga opiekun cierpiących i ubogich” przy SPZOZ na ul. Armii Krajowej. Uroczystości kończy msza święta odprawiana w kościele pw. Świętej Jadwigi Królowej Polski.

Źródło: Komunikat władz samorządowych i kościelnych w sprawie ustanowienia Świętej Jadwigi Królowej Patronką Miasta Radomska, odczytany podczas XXI Uroczystej Sesji Rady Miejskiej w dniu 12 listopada 2000r.; Uchwała Nr XXI/168/2008 roku Rady Miejskiej w Radomsku z dnia 27 marca 2008 roku w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Radomska.