“Świat toruńskiego piernika” ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu to wystawa prezentująca tradycje toruńskiego piernikarstwa, dawne rzemiosło, a także świat XIX – wiecznego przemysłu i handlu.
Powstała w 2008 r. i stanowi “wędrujący” wariant ekspozycji o tym samym tytule, mieszczącej się w piwnicach Domu Mikołaja Kopernika. Ekspozycja ukazuje niezwykły, interaktywny, multimedialny świat najsłynniejszego toruńskiego przysmaku. Charakteryzuje ją modułowy podział na poszczególne części opowiadające o historii piernika. Dominującym akcentem wystawy jest stylizowana drewniana koga – nawiązująca do żaglowców handlowych, które pływały po Morzu Bałtyckim i Północnym do XVI wieku.
Zwiedzanie naszej wystawy rozpoczynamy od stanowiska piernikarza toruńskiego. Pierwsze wzmianki o pierniku pochodzą z XIV wieku. Piernikarze należeli do cechu piekarzy, nie posiadali własnej organizacji. W dalszej części ekspozycji znajduje się wyposażenie piernikarskie: niecki oraz formy do wypieku, a także warsztat własnoręcznego formowania pierników dekoracyjnych. W skład ciasta piernikowego wchodzi mąka, miód oraz przyprawy korzenne (m.in. pieprz, cynamon, gałka muszkatołowa, imbir, goździki, anyż). Piernikom nadawano różne kształty m.in. dam i kawalerów w modnych strojach, zwierząt, karet, serc, ale najczęściej herbu miasta oraz najsłynniejszej katarzynki.
W kolejnym module znajduje się zaaranżowany sklep firmowy wyposażony interesującymi eksponatami: okrągłe, metalowe puszki z firm Gustawa Weesego i Jana Ruchniewicza oraz duża skrzynka ze sklejki, oklejona kolorowym nadrukiem. Skrzynka została ozdobiona widokami Torunia. Dodatkowy element stanowi stara kasa sklepowa.
W Toruniu, w XIX i na początku XX wieku nabierają znaczenia trzy zakłady: Najstarszy to Gustwa Weesego, założony w 1751 r. Dynamicznie rozwijający się w latach 1908 – 1913 został rozbudowany na Jakubskim Przedmieściu (obecnie w tym miejscu znajduje się Fabryka Cukiernicza “Kopernik” S.A.). Kolejne to: Firma Hermanna Thomasa, istniejąca od 1857 r., oraz zakład Jana Ruchniewicza wybudowany w 1907 r. Obecnie największym producentem toruńskich pierników jest Fabryka Cukiernicza “Kopernik” S.A., której początki sięgają 1763 r.
W kolejnym module w tzw. “kodze” – żaglowcu handlowym znajdują się zabytkowe obiekty m.in. kunsztowne rzeźbione formy ze słynnej toruńskiej kolekcji, średniowieczne dzbany, nowożytne naczynia cynkowe (kubki i kufle cechowe). Ekspozycję dopełniają aromatyczne i egzotyczne przyprawy. Kupcy sprowadzali je z Indii i Indonezji. Na szczególną uwagę zasługują “pierniki królewskie”. Zachowały się cztery pierniki przedstawiające dwie pary królewskie: Zygmunta III z Konstancją oraz Władysława IV z Cecylią Renatą. Niestety oryginalne, XVII – wieczne formy zaginęły w czasie II wojny światowej. Zachowały się natomiast pierniki, odciśnięte w 1926 r. z tychże form.
Jako towar luksusowy pierniki ozdobne przeznaczone były na podarunki dla dostojnych gości. Bardzo różnorodne formy, często stanowiące małe arcydzieła sztuki, wykonywali piernikarze bądź snycerze.
Nazwa piernik wiąże się ze słowem “pierny” czyli pieprzny. Piernik toruński słynął z wybornego smaku oraz kunsztownego wykonania. Był nie tylko przysmakiem, ale również ozdobą, podarunkiem, czy nawet lekarstwem. Bardzo często pierniki stanowiły wyposażenie szlacheckich aptek.
Zwiedzanie ekspozycji będzie połączone z wypiekiem pierników.
Muzeum zaprasza od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 15.00, oraz w niedzielę w godzinach 12.00 – 16.00 (bezpłatnie).
Bilety:
– ulgowy – 3zł/os
– normalny: 6 zł/os.
Zapisy pod numerem tel. 44 683 56 51.