Wzrost opłat za śmieci był nieunikniony. To, że podwyżki będą wiadomo było już jesienią ubiegłego roku. Opłaty w Radomsku nadal należą do najniższych, w przypadku podatków dla mieszkańców nie prowadzących działalności gospodarczej, dalekie od ustawowych stawek maksymalnych. Podobnie jeśli chodzi o stawkę za odbiór odpadów. Ustawowa maksymalna stawka to 38 zł od mieszkańca. I mimo tego, że inne miasta i gminy w regionie już w ubiegłym roku wprowadziły stawki powyżej 20 zł, w Radomsku utrzymano stawkę na poziomie 16 zł. Dzięki temu, że w Radomsku stawki za śmieci pozostały bez zmian do połowy 2021 roku, w ciągu sześciu miesięcy w budżecie przeciętnej 4-osobowej rodziny zostało około 190 zł.
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach system gospodarki odpadami musi się bilansować, co oznacza, że koszty jego funkcjonowania muszą być w całości pokrywane z opłat, które są wnoszone przez mieszkańców miasta. Koszty funkcjonowania systemu obejmują: odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych, utrzymanie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, obsługę administracyjną systemu, edukację ekologiczną, wyposażenie nieruchomości w pojemniki i worki na odpady.
Ustawa mówi również, że od 2020 roku odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych rozliczany jest z podmiotem świadczącym usługę w oparciu o ilość odebranych odpadów, w związku z czym ma ona decydujący wpływ na koszty funkcjonowania systemu.
W okresie od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku obowiązywały następujące stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi:
-
od 01.01.2019
od 01.01.2020
Stawka opłaty od 1 mieszkańca w przypadku gdy odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny
10,50 zł
16,00 zł
Stawka opłaty od 1 mieszkańca w przypadku gdy odpady są zbierane i odbierane w sposób nieselektywny
15,00 zł
32,00 zł
Obowiązywała też ulga w kwocie 1 zł od osoby obowiązuje dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz tych, którzy kompostują bioodpady.
Wzrost ilości odpadów
Gminy w całym kraju mierzą się z wyższymi kosztami odbioru odpadów komunalnych. Wzrost cen spowodowany jest kilkoma czynnikami m.in. znaczącym wzrostem ilości odpadów komunalnych, który przekłada się na zwiększenie kosztów odbioru, jak i zagospodarowania odpadów komunalnych.
Między 2019 rokiem 2021 ilość odpadów wzrosła o około 4 %. Dane GUS i Eurostatu pokazują, że na przestrzeni ostatnich 15 lat ilość produkowanych w Polsce śmieci wzrosła o około 40 proc. i trend wzrostowy ma się cały czas utrzymywać. Niestety z analizy procesu zagospodarowania odpadów wynika, że wciąż niska jest świadomość ekologiczna mieszkańców, ponieważ aż 62% (Dane z PGK Sp. z o.o.) odpadów nadal odbieranych jest jako zmieszane odpady komunalne. To powoduje, że znaczna ich część nie nadaje się do recyklingu. Odpady te mogą być zagospodarowanie jedynie na składowisku odpadów, co przyczynia się do wzrostu opłaty za korzystanie ze środowiska (za składowanie) lub wykorzystane do produkcji paliwa alternatywnego, co również wiąże się z dużymi kosztami.
W związku ze wzrostem od 01.01.2021 r. ilości odpadów oraz cen na zagospodarowanie odpadów komunalnych, koszty obsługi systemu gospodarki odpadami w okresie od I – V 2021 roku w stosunku do analogicznego okresu I - V 2020 roku wzrosły o ponad 42 procent.
Drogie korzystanie ze środowiska
Istotnym czynnikiem generującym koszty funkcjonowania systemu jest wysokość opłaty za korzystanie ze środowiska, popularnie nazywaną opłatą marszałkowską, która w okresie od 2017 – 2020 roku znacznie wzrosła, kształtowała się w sposób następujący:
Inne czynniki
Realny wpływ na wzrost kosztów za odpady komunalne ma również: wzrost kosztów paliwa oraz energii elektrycznej dla przedsiębiorców, nowe i kosztowne wymagania dla podmiotów zajmujących się odbiorem odpadów komunalnych dotyczące m.in. magazynowania, składowania i monitoringu wizyjnego, jak i również ochrony przeciwpożarowej, specjalistyczne maszyny, które muszą być także w specjalny sposób serwisowane, wymiana floty bardzo kosztownych pojazdów, często o bardzo specjalistycznych funkcjach.
Nie bez znaczenia jest także wzrost płacy minimalnej, która stanowi poglądową wzrostu kosztów pracy osób uczestniczących w funkcjonowaniu systemu gospodarki odpadami, a te od 2019 roku wzrosły o 550 zł czyli 24,5 %.. Prognozy co do wzrostu wynagrodzeń zwiastują utrzymanie się obecnego trendu w latach kolejnych, co należy wziąć pod uwagę szacując koszty każdego rodzaju usług świadczonych na rynku.
Ze wzrostem kosztów za odbiór i zagospodarowanie odpadów borykają się miasta i gminy w całej Polsce.
W okolicznych gminach jest podobnie:
Gmina Radomsko:
- 32 zł
Gmina Ładzice
- 27,00 zł
Gmina Gomunice:
- 32,00 zł
Warto podkreślić, że kiedy w okolicznych miastach i gminach stawki w ubiegłych latach podnoszono do poziomu powyżej 20 zł, w Radomsku utrzymała się stawka w wysokości 16 zł.
System powinien się bilansować, czyli wpływy z opłaty śmieciowej powinny pokrywać koszty ich wywozu i utylizacji.
Powyższe argumenty wskazują, że podwyższenie stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi - 24,00zł od osoby, zapewni zbilansowanie kosztów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, bez konieczności zmiany zadania i obniżenia wypracowanych standardów. Nowa stawka w założeniu ma być niezmienna do roku 2023. Ponadto posiadacze Karty Dużej Rodziny oraz kompostujący bioodpady będą mogli liczyć na wyższą, bo 2-złotową ulgę na osobę.
Co więcej od stycznia 2022 roku od właścicieli nieruchomości zamieszkałych będzie odbierana dodatkowa frakcja odpadów – frakcja popiołu, a także tekstyliów i odzieży.